1-1-1948 Voorbij de Lakadiven 6-1-1948

Voorbij de Lakediven
1-1-1948
Lieveling,

Voor zover ik er tijd voor had ben ik gister en vandaag doorlopend bij je geweest. Oud en Nieuw lopen vooral hier ongemerkt in elkaar over. Gisteravond liep ik maar steeds te denken hoe jij met ons kapitaal deze dag zou door brengen. Heb je nog oliebollen gebakken? Hier waren er een paar voor de vaste staf en de bemanning welke laatste gescheiden een oudejaarsfuif hielden met vrij rustig verloop. Om 12 uur gaf de stoomfluit een korte stoot (om de kinderen niet wakker te maken) en vanmorgen werd er wat gewenst, een biertje meer getapt dan anders, enz. Er was geen officieel ziekenrapport, maar alleen aan malaria's kreeg ik er al 8 (+ tert.) opnames.
               3-1-47 [sic]
     Ondat juist een ruime bezetting opkwam van mariniers verplegers was het wat verward. Ik liep zo vol dat de stuurboordzaal (die oorspronkelijk voor de vrouwen was bestemd, en waar drie joggies van 12 jaar lagen, 1 malaria, 2 dysenterie (1 amoebe)) hals over kop in gebruik moest worden genomen. Linnengoed enz. veel belangstelling. En maar rennen. Hoeveel W.C.s ik al heb schoongemaakt, badkuipen, koper en vloeren gepoetst. I don't know!!! In de ogen van de Overste kan 'k nog altijd geen genade vinden, maar 'k ontwijk hem liever. Het was laatst zó sterk dat ik op m'n kop kreeg omdat Bezemer ergens op z'n poli op 2 m. hoogte wat stof had laten zitten. Enfin, 'k weet wie 't zegt! Momenteel gaan er wat uit, maar steeds komen er bij. Vrouwen niet gezien. Zusters hebben niets te doen dan wat pap voor de baby's warmen en een uurtje Vrouwenrapport houden. We werken prettig. Fijne dokters en jongens die werken kunnen. In 't begin was moeite, maar 't draait goed. Alleen aan andministratie enz. enz. ben ik 1 ½ uur per dag kwijt. Over de linnenkast maak ik me geen zorg. Wat ik te kort kom betaal ik toch niet.
Die geelzucht mensen (2) eten er goed van: fruit, vis, suiker enz. Hier en daar vissen we Amoeben. Wormeieren enz. Vanavond tussen de gewone tertiaire eeen tropica (malaria). Mijn administratie is voor morgen al klaar en 't is nu 10 uur.
     Kindlief, het gaat er naar uitzien dat we 24 Jan. binnen zijn, misschien al eerder. Nu is het precies 2 mnd geleden dat ik wegging. Wat is er veel gebeurd en wat zul jij veel werk gehad hebben. De bemanning vindt ons O.K. en krijgt clandestien nog heel wat behandeling. Een druiper en spir. pallida is voor mij dagelijkse kost. Je snapt verdomd niet hoe toch die kerels er toe komen om je beste stuk vlees in zulke puisterige, zwerende kinderlijven te duwen. De meesten hebben spijt als haren op hun hoofd, maar velen vinden het de gewoonste zaak van de wereld dat er een verpleger met een spuit klaar staat om alles weer in 't "reine" te brengen.
     Eergister ben ik klaar gekomen met je laatste berichten uit de krant. Ik had het 't kwaadst om dat verslag over de installatie van Hoogenboom [burgemeester van Naaldwijk]. Wat een rotdag voor Jan [Emmens]. Om zo'n [...] nog de keten om te hangen! En uit welke krant was was dat stukje waarin Naaldwijk bij voorbaat beklaagd werd?
Hoe is 't met Jan?. Doe hem de groeten en zeg, dat ik toch nog een tas heb voor hem, maar dat hij er maar tevreden mee moet zijn.
     In Colombo konden we post versturen: één voor jou en één voor Tante Lees. (Braaf hè?) [Tante Lees uit Goeree, zuster van Maarts moeder, was jarig op 2 januari] Ik ben benieuwd waneer ze in Holland zijn want 't ging via den consul, dik, lui, hautain en corrupt, dus van die f 1.200,- (rand[?]) benodigd voor porti van Holl. brieven zal wel één en ander blijven hangen.  Alles was er stinkend duur en er was een kermis. Het bootje, dat ons bracht dobberde geweldig. De stoomcaroussel was een oude stoommachine (van een heimachine) daaraan zat een touw en zo ging langzaam het hele geval draaien. Middenop zaten er 3 te blazen en 1 sloeg de grote trom. Dat ze niet hardstikke dronken waren [van het draaien] begrijp ik nog niet.  Het publiek moest het eerste eindje zelf helpen duwen, net als in de Bataaf, Wim.

De stoommachine moest met heel veel hout worden gestookt en bij elke nieuwe rit gilde de stoomfluit.
[tekening stoomcaroussel]

Het bedienend personeel was zelf verrukt. Er waren bij elke rit maar weinig (4) deelnemers, die echter waar voor hun geld kregen, want elke rit duurde 10 minuten. De man, die op de grote trom sloeg moest goed vooruit bukken want anders was hij van de draaimolen afgeslagen.
En een herrie! Vooral de stoomfluit was enorm!

Inplaats van een bedja - een driewieler, die getrapt wordt door een inlander – kon je met een riksja gereden worden. Een Indiër loopt voor een hoogwielig wagentjes, waarin je alleen zit.


[tekening riksja]
Ik kocht er nog een pakje Ceylon
thee. Het is overal nogal duur
en 'k geloof, dat je b.v. schoenen
veel voordeliger in Holland koopt.
     Lieveling van mij,
het is inmiddels 10 uur
en Zondagavond geworden
Vanmorgen heb ik 1 ½ uur lekker
weer eens op het poopdek zitten
braden en nu heb ik er ook, helemaal alleen, heerlijk in 't donker nog een halfuurtje languit naar Orion liggen kijken, die heel komiek recht boven me stond met in de verte een fonkelende Sirius. Achteraan de boot hangt het log, een lange lijn, waaraan een soort schroef zit, die door de vaart van het schip gaat draaien. Het touw gaat ook draaien en op een klokje met telwerk kun je zien hoeveel mijl per uur het schip vaart en hoeveel mijl is afgelegd. Meestal een 340 per etmaal. Vanmiddag 12 uur waren we nog 640 mijl van Aden waar we dus Dinsdagmiddag kunnen aankomen (6 januari). 10e in Suez, 12e uit Pt. Said. 22e of 23e thuis. We hope so.  
Het restant van de hut stroomt binnen en brengt koffie en sandwiches mee. Er wordt zwaar geboomd over de laatste berichten (moppen) en het a.s. klaverjasconcours. Wat 't eerste betreft: ik vergeet de meeste. De huttensteward is een type, dat nooit om een antwoord verlegen zit. Deze brave had het er over dat het moment van extase is als een koppel musschen dat door je l.. vliegt of als een draad sajet (zwarte) die erdoor getrokken wordt; toen er een chef (een klein orang-oetan type) even binnenliep, zei die stewart tegen ons: "- en híj is getrokken van een aap en een keeshond".
     Ze hebben tegen Joop (onze stewart) gezegd, dat ik nogal groen ben, en hij maar vertellen. Om je wild te lachen.
                         5-1-47 [sic]
     Vandaag lekker gewerkt, van half zeven af. Staks gaat de bel voor de 3e tafel. En even móet ik van de rust profiteren om te zeggen hoe veel ik van mijn Annetje en de 4 lievelingen houd. Vandaag (juist een kwartier geleden hoorde ik dat één van de bemanning overleden is aan hartverlamming) heb ik toch weer zo heel sterk gevoeld dat leven gaat boven de dood. Ook als je de jongens over hun "vak" hoort spreken, het neerschieten van zoveel mogelijk "ploppers" en daarnaast hun kinderlijke angst voor elke malaria-aanval merkt. Wat zijn mensen toch klein en wat doen ze soms bezopen. Als mij eens iets mocht overkomen geloof ik niet dat er enige angst zou zijn. Alleen dat ik jullie niet meer gesproken zou hebben, zou me niet makkelijk vallen, hoewel ik jullie stuk voor stuk in 't brein heb staan. Lieveling, ik heb 't zo goed bij jou. Waar vind ik veiliger haven?
't Is elf uur en alles gaat naar bed! Eindelijk weer rust om even te krabbelen aan Annetje. Morgen zullen we al om 8 uur in Aden zijn, waar de pantryman begraven wordt. En 's avonds wil de kapitein al weer varen. (o.a. i.v.m. een weddenschap van de Kapitein van de W. Ruys met de onze wie 't eerst in Rotterdam zou zijn)
     Wim, Ger en Tijn, wanneer gaan jullie weer naar school? Is er nog sneeuw gevallen? Doet de slee het nog? Gaan jullie nog wel eens naar de ijsbaan of naar de bloemenveiling? Hoe is het met Ankie en Mia [Kester]? Doe ze de groeten maar, en ook Mijnheer en Mevrouw Kester, Veldhoven en Sweris. Wanneer beginnen ze met de nieuwe weg naast ons? [weg tussen Dijkweg en Rolpaal, Poeldijk] Pleun Boers is zeker al thuis Ans? Met de Nw. Holland! Ieder geniet toch zo van je krantenknipsels An!
Vandaag weer 5 nieuwe malaria's! Elke dag maar extra werk. 'k Ben benieuwd, hoe 't morgen gaat, of er nog tijd is om aan wal te komen. Bel de jongens op de spaarbank maar op om ze te groeten. Hoe gaat 't daar? Lieveling, ik voel me er zo hopeloos Uit ! Wil jij misschien "vaste staven" opbellen Majoor Verbaan, tel. 552234), vragen om het adres van sergt. Coolen uit Eindhoven. Hem is 't n.l. gelukt om na 1 reis weer burger te worden (bij Philips). Dan schrijf ik hem dadelijk om hem te vragen middels welke autoriteit(en) hij er onderuit kwam. Dit heen en weer gevaar is mooi als er thuis geen vrouw, kinderen en spaarbank zijn. Voor mij niets gedaan. Denk niet, dat ik me ooit verveel, geen minuut ben 'k vrij!  Toen we in Priok lagen zijn alle sloepen geprobeerd of buitenboord gedraaid. Het duurde wel wat lang, vooral het binnen halen, maar 't ging toch. Ik heb er nog een foto van gemaakt. Als je langs de schuit keek, zag je aan lange touwen de boot bengelen. \ Ze zz slaap ze zoen Maart
                                   6-1-48
[tekening Volendam met sloepen]

Driekoningen
     Vandaag in Aden. 'k Zal zien
de brief te posten.
Verwarde drukte zo'n ligdag.
Vlaggen halfstok, alles gestagneerd.
Ik zal zien aan wal te komen
en de pat.n over te dragen.

     Dag lievelingen,
Zoen van Vader

     Jongens, juist gaat een boot naar buiten met 2 locomotieven voorop, 2 achterop en 4 spoorwagens. (De "Clan Buchanan")

8-1-1948 In de Rode Zee - Suez 10-1-1948

In de Rode Zee 8-1-1948
Lieve Annetje, Wim, Gerrie, Tijn en Liesje,

Jongens, even uitblazen op de poop en even vertellen hoeveel ik van jullie houd. Hier op de poop voel je zó erg die slag in de schroef dat je niet eens rustig kunt schrijven van het gehobbel. (net of je in de bus zit)
Wim, hiernaast heb ik getekend hoe een jongen naar boven werd gehesen toen we in Aden lagen.
Je ziet dat de Engelse vlag halfstok van de voorstag waait (want er was iemand aan boord dood) en nu moest in 't puntje van de mast een haak worden vastgemaakt.
<----------
In het bootsmaatstoeltje, en goed vasthouden, (ook de man aan de winch) werd hij toen langs de voorstag opgehesen. Wat was dat hoog!! Je kon niet eens verstaan wat hij riep..
En hoe is het bij jullie? De vacantie is natuurlijk om en jullie zijn weer naar school. Ger, ga jij ook leren lezen?
Het wordt ineens zó donker dat 'k mijn papier haast niet kan zien. Schemering is er hier niet. Op zaal is het héél erg druk. Vandaag heb ik er 8 pat. bijgekregen Verschillende amoeben en malaria's, 2 G.O's en een cystitis. En maar weinig hulp!  Met de doktoren kan 'k het goed vinden. Ze zien ook wel dat ik pees. Ook Leen heeft het bar druk. Morgen komt er weer een nieuwe ploeg verplegers. Altijd even inwerken. In Aden was het aardig. Van 12 tot 4 aan de wal geweest en wat rondgeslenterd. Veel tijd was 'k kwijt met het zoeken naar brilleglazen voor een jongen aan boord (uit Monster), sergt. Kool, maar toen om 3 uur de winkel openging was 't mis. Ik ben benieuwd of er in P.S. [Port Said] nog post zal zijn. In Aden vingen we slib. "Briefgeheimen" [Piet Bakker, 1937] zal aardig stuk gelezen zijn als 't thuis komt. "De barre winter van '90" [Herman de Man, 1936] leest niemand anders dan ik.
(Nu is 't heus te donker geworden)  Tot straks.
Inmiddels is het elf uur geworden en 'k zit rustig in de hut. De zaal is zo goed mogelijk voorzien en 'k ben eindelijk maar weggehold. In Aden heb ik zelf een brief voor 14 Annie's gepost. 'k Ben benieuwd wanneer die er is.
Gisteravond was er een boksmatch en daarna was de zee zó mooi. Een grot ehaai zwom vóór het schip in een lijn van licht. Ook zaten er ettelijke dolfijnen rond de boot.
Snel schoten ze vóór het schip uit. Fel lichtend in 't groene water. Prachtig!

     We zijn intussen weer een dag verder, (de tijd vliegt) en er zit een nieuwe ploeg op Z.Zaal. Ben benieuwd naar hunne prestaties. ('k zal van de overste wel weer op m'n donder krijgen). Maar ook daar aan raak je gewend.
     'k Heb juist voor een asthma-man een rieten leunstoel weten te versieren. Nu kan hij wat aan dek zitten. Gisteren nog wat adrenalin-morphine gegeven, maat 't helpt zo kort.
     Vanuit Port Said gaat post weg. Deze hebben jullie dus waarschijnlijk de 16e of 17e. En als 't meezit ben ik 22 of 23 thuis
Aan boord begint de "kanaalkoorts" al een beetje. De meesten gaan kijken of ze aan de horizon de Sinaii, Suez, Port-Said, Gibraltar of Hoek van Holland al zien, lopen kwasie hun hondje, poesje te roepen of lopen met hun hand op en neer alsof ze een jojo hebben. De één vermaakt de ander. We varen in ruim D5 een hele troep Chinezen, die als machine- en dekpersoneel op een nieuwe KPM-boot terug zullen gaan. Ze verdommen het gewoon om iets te doen want: "We zijn toch passagiers!" kwek-tsing-ptio-knau-wang stjing pang!  Vooral dat laatste, want ze vechten als leeuwen en beren en lopen elkaar aan dek straal voorbij, pissen in de wasbakken en verbruiken zóveel water, dat over 't hele schip "geknepen" wordt met water. Aan de ingang van D5 is een Chinees tempeltje, waarin talloze stokjes, doekjes met gebeden enz. hangen. Ze wassen veel, zien er zelf schoon uit en eten handig met 2 stokjes.
Het is nu 11 uur en 10 Jan. Vanmiddag Suez, dus post inleveren. Het bekende zeemanstelegram B.L.I.K. zal ik je maar niet sturen, want je mocht eens blozen. Schat van mijn hart, t'is of de boot het voelt en al die mannenharten naar hun vrouwen trekt. Wat 'n massa magneet!
Lieverds van mij, het zal m'n laatste brief wel zijn op deze reis. 'k Ben benieuwd of het de laatste reis zal zijn. Voorlopig is het plan om half maart weer te vertrekken wat de Volendam betreft. Jongens, straks gaan we 't Suezkanaal weer in. 'k Ben nieuwsgierig hoe 't met de brug is. Lieveling, kon ik er maar onderuit. Heb jij mijn brief uit Aden? Daarin vroeg ik het adres van sergt. Coolen, Eindhoven op te vragen bij de "Vaste Staf" tel. 552234.
     Ik stop, want braaf wil 'k nog brieven naar Moe, den Haag enz. sturen.
Dag Wim, Ger, Tijn en Lies. Nog een dag of 12. Dag grote schat. Maart